En Çok Kullanılan Araba Terimleri Sözlüğü (A–Z)
Otomobil dünyası her geçen yıl daha da gelişiyor, teknolojiler yenileniyor ve araçlarla ilgili terimler giderek çeşitleniyor. Bu durum özellikle araç satın almak isteyenlerin, ekspertiz raporu inceleyenlerin ya da aracına bakım yaptıran sürücülerin sık sık teknik ifadelerle karşılaşmasına neden oluyor. ABS, tork, EBD, ESP, şanzıman türleri, motor hacmi, ECU yazılımı, DPF filtresi, rodaj süresi gibi kavramlar çoğu zaman kafa karıştırıcı olabiliyor. İşte bu yüzden en çok sorulan araba terimleri sözlüğünü hazırladık. Bu kapsamlı rehber, günlük yaşamda sıkça duyulan otomobil terimlerini sade ve anlaşılır bir dille açıklayarak hem yeni sürücülere hem de otomobillere ilgi duyan herkese yol göstermeyi amaçlıyor. A’dan Z’ye yüzlerce terimin açıklandığı bu içerik sayesinde artık bir ekspertiz raporuna baktığınızda, bir ustayla konuştuğunuzda veya bir araç ilanını incelerken geçen teknik ifadeleri kolaylıkla anlayabileceksiniz.
A Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
ABS – Anti-lock Braking System
Fren sırasında tekerleklerin kilitlenmesini engelleyerek aracın kaymasını önleyen güvenlik sistemidir.
AdBlue
Dizel araçlarda emisyonu azaltmak için kullanılan katkı sıvısıdır.
Aerodinamik
Aracın havayı yarma ve hava direnci ile etkileşim şeklini ifade eder. Performansı ve yakıt tüketimini etkiler.
Airbag (Hava Yastığı)
Çarpışma anında şişerek sürücü ve yolcuyu koruyan güvenlik sistemidir.
Akü Ömrü
Aracın elektrik depolama kapasitesinin kullanım süresidir. Ortalama 3–5 yıl dayanır.
Aks
Şanzımandan aldığı gücü tekerleklere aktaran mekanik parçadır.
Aktif Güvenlik Donanımları
Kaza olmadan önce devreye giren güvenlik sistemleridir. ABS, ESP, TCS gibi.
Alfa OBD / OBD-II
Araç üzerinde arıza tespiti yapan elektronik sistemdir.
All Wheel Drive (AWD)
Aracın dört tekerleğine sürekli güç veren çekiş sistemidir.
Alt Takım
Aks, salıncak, rot, rotiller, amortisör gibi yürüyen takımı oluşturan parçalardır.
Amortisör
Süspansiyonun darbeleri emen kısmıdır. Yol konforunu belirler.
Araç Beyni (ECU)
Motorun çalışma düzenini kontrol eden elektronik ünitedir.
B Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Balata
Fren diskine sürtünerek aracı durduran parçadır.
Baskı Balata
Debriyaj sisteminin güç aktarımından sorumlu parçasıdır.
BHP (Brake Horse Power)
Motorun maksimum güç değeridir.
Bluetooth Bağlantı Sistemi
Aracın multimedya ekranının telefona kablosuz bağlanmasını sağlar.
Boyasız Göçük Düzeltme
Kaportası çökük araçlarda boyaya dokunmadan uygulanan düzeltme işlemidir.
Brake Assist (BA) – Acil Fren Destek Sistemi
Ani frenlerde fren gücünü artıran güvenlik donanımıdır.
C Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
CC – Motor Hacmi
Motor silindirlerinin toplam hacmidir. Performansı etkiler.
Cam Tavan – Sunroof – Panoramik Tavan
Araç tavanında bulunan açılır ya da geniş cam alanlarıdır.
CarPlay – Android Auto
Telefonun ekranını aracın multimedya sistemine yansıtan bağlantı teknolojisi.
Cruise Control
Hız sabitleyicidir. Adaptif olan modeller öndeki araçla mesafeyi korur.
Çekiş Kontrol Sistemi (TCS)
Tekerleklerin patinaj yapmasını önler.
Çift Kavra Şanzıman (DSG, EDC, TCT)
İki kavramalı, hızlı vites geçişlerine sahip otomatik şanzıman türüdür.
Çeyrek Depo
Yakıt göstergesinin dörtte bir dolu olduğunu ifade eder.
D Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Differential (Diferansiyel)
Tekerleklerin virajlarda farklı hızda dönmesini sağlar.
Dikiz Aynası
Arka görüşü sağlayan iç aynadır.
Direksiyon Kutusu
Direksiyon hareketlerini tekerleklere aktarır.
Downpipe
Turbo çıkışındaki egzoz borusudur.
DPF – Dizel Partikül Filtresi
Dizel araçların zararlı partiküllerini tutan filtredir. Zamanla tıkanabilir.
Drift
Aracın arka kısmının kontrollü olarak kaydırılmasıdır.
E Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
ECU – Motor Kontrol Ünitesi
Yakıt, hava, ateşleme gibi tüm motor işlevlerini yönetir.
EBD – Elektronik Fren Gücü Dağıtımı
Fren gücünü tekerleklere eşit dağıtır.
Egzoz Manifoldu
Motorun yanma sonucu oluşan gazlarını egzoza yönlendiren kısımdır.
Elektrikli Park Freni
Düğme ile çalışan park frenidir.
ESP – Elektronik Stabilite Programı
Kaymayı ve savrulmayı engeller.
Enjeksiyon Sistemi
Yakıtın silindirlere püskürtülmesini sağlar.
F Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Fren Diski
Balataların sıkı sıkıya kavradığı metal fren parçasıdır.
Fren Hidroliği
Frenleme kuvvetini hidrolik olarak iletir.
Far Sensörü
Işık yetersiz olduğunda farları otomatik yakar.
FAP Filtresi
Dizel partikül filtresi ile benzer görev görür.
Full+Full Yakıt Politikası
Araç kiralamada verilen yakıt kadar teslim etme kuralıdır.
G Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Garanti Kapsamı
Üreticinin belirli bir süre ücretsiz onarım sunduğu süreçtir.
Gösterge Paneli
Hız, devir, yakıt, motor sıcaklığı gibi verilerin bulunduğu ekrandır.
Geri Görüş Kamerası
Geri giderken arkayı gösteren kameradır.
GDI – Direkt Enjeksiyonlu Motor
Yakıtı doğrudan yanma odasına püskürten sistemdir.
H Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Hava Filtresi
Motora temiz hava girmesini sağlar.
Hibrit Araç
Hem elektrik hem benzin motoru ile çalışan araç türüdür.
Hidrolik Direksiyon
Direksiyon çevirmeyi kolaylaştıran sistemdir.
HP – Horsepower
Beygir gücüdür.
I / İ Harfi ile Başlayan Terimler
Immobilizer
Anahtarsız çalışmayı engelleyen güvenlik donanımıdır.
İnce Ayar – Yazılım (Chip Tuning)
ECU üzerinde yapılan performans artırıcı yazılım işlemidir.
J Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Jant
Lastiğin oturduğu metal veya alaşım parçadır.
Jant Genişliği – Offset
Jantın dışarı veya içeri doğru durmasını belirler.
K Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Kasko Sigortası
Aracı çarpma, hırsızlık, yanma gibi risklere karşı korur.
Katalizör
Egzoz gazlarını filtreleyerek çevreye zararı azaltır.
Krank Mili
Pistonların yukarı-aşağı hareketini döner harekete çeviren parçadır.
Kronik Arıza
Belirli model araçlarda sık görülen arızalardır.
Klima Kompresörü
Klima sisteminin ana bileşenidir.
Koltuk Isıtma
Sürücü ve yolcu koltuklarını elektrikli şekilde ısıtan sistemdir.
L Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Lastik Ebatı
Örneğin: 205/55 R16.
LPG
Ekonomik alternatif yakıt türüdür.
Led Far
Daha az enerji ile daha güçlü ışık veren far teknolojisi.
Launch Control
Aracın kalkışta maksimum hızlanmasını sağlayan elektronik sistem.
M Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Motor Torku (Nm)
Aracın çekiş gücünü ifade eder.
Manuel Şanzıman
Vites değişimini sürücünün yaptığı şanzıman türü.
Marş Motoru
Motorun ilk çalışmasını sağlayan elektrikli parçadır.
MPG / Litre Tüketimi
Aracın yakıt tüketim ölçüsüdür.
N Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Navigasyon
Harita ve konum belirleme sistemidir.
Nitro / NOS
Performans artırıcı yakıt katkı sistemidir.
O Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Odometer
Aracın toplam yaptığı kilometreyi ölçen göstergedir.
Oksijen Sensörü
Egzoz gazındaki oksijeni ölçer; yakıt karışımını düzenler.
Orijinal Parça
Üretici firma tarafından üretilen parçadır.
P Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Park Asistanı
Kendi kendine park edebilen sistemdir.
Performans Modu / Sport Mod
Aracın gaz tepkisini ve vites oranını daha agresif hale getirir.
Polen Filtresi
Araç içine giren havayı temizler.
R Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Rodaj Süreci
Yeni araçların ilk kullanım dönemi. Motor alışma sürecidir.
Rot Ayarı
Tekerleklerin hizalanmasıdır.
Rölanti
Motorun gaz verilmeden çalıştığı devirdir.
S Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Start-Stop Sistemi
Trafikte dur-kalk sırasında motoru kapatarak yakıt tasarrufu sağlar.
Süspansiyon
Yol darbelerini emen sistemdir.
SRS – Supplemental Restraint System
Hava yastığı sisteminin teknik adıdır.
Sport Utility Vehicle (SUV)
Yüksek yapılı, hem şehir hem arazi kullanıma uygun araç türü.
T Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Tork
Aracın itme gücüdür.
Turbo
Motora fazladan hava göndererek güç artıran parçadır.
TÜVTÜRK
Araç muayenesinin yapıldığı resmi kurumdur.
Triger Kayışı / Zinciri
Motor zamanlamasını ayarlayan parçadır.
U Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
U Connect / Multimedya Sistemi
Bazı marka araçlarda kullanılan bilgi-eğlence sistemidir.
Uzatılmış Garanti
Normal garanti süresinin ek süre ile uzatılmasıdır.
V Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Valf – Subap
Silindirlere hava ve yakıt girişini kontrol eder.
Vites Oranı
Her viteste motora iletilen güç oranıdır.
VIN – Araç Şasi Numarası
Aracın kimlik numarasıdır.
Y Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Yakıt Tüketimi
Aracın 100 km’de harcadığı yakıt miktarıdır.
Yokuş Kalkış Desteği
Aracın yokuşta geri kaymasını engeller.
Z Harfi ile Başlayan Araba Terimleri
Z Rot
Direksiyondan gelen hareketi tekerleklere ileten bağlantı parçasıdır.
Zincir Kaydırma
Arazide zincir kullanırken patinaj sonucu zincirin yer değiştirmesi.
Bu kapsamlı araba terimleri sözlüğü, otomobil dünyasında en çok duyulan ifadeleri A’dan Z’ye anlaşılır bir dille açıklamak için hazırlandı. Artık ekspertiz raporlarında, araç ilanlarında, servis görüşmelerinde veya bir ustanın söylediği teknik terimlerde aklınız karışmayacak. Temel mekanik kavramlardan elektronik sistemlere, güvenlik donanımlarından motor bileşenlerine kadar yüzlerce terimi öğrenerek çok daha bilinçli bir araç sahibi olabilir, araç satın alma sürecinde daha doğru kararlar verebilirsiniz. Otomobil teknolojisi her gün gelişse de bu rehber sayesinde temel kavramlara hâkim olacak; güncel araç terimlerini kolayca anlayabileceksiniz. Hazırlanan bu sözlük, sürücülerin ve otomobil meraklılarının uzun yıllar boyunca başvuru kaynağı olacak nitelikte bir rehberdir.
