Türkiye’de Elektrikli Araç Teşvikleri: Vergi ve Yakıt Avantajları

Otomotiv sektörü son yıllarda küresel ölçekte tarihi bir dönüşüm yaşıyor. Elektrikli araçlar (EV), yalnızca çevre dostu bir ulaşım seçeneği değil, aynı zamanda devletlerin enerji politikaları, tüketicilerin maliyet hesapları ve üreticilerin geleceğe yönelik yatırımları açısından stratejik bir konumda yer alıyor. Türkiye de bu dönüşümün dışında kalmıyor; elektrikli araçların yaygınlaşmasını hızlandırmak için hem yasal düzenlemeler hem de çeşitli teşvikler devreye alınıyor.

Özellikle Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Katma Değer Vergisi (KDV) oranlarında yapılan düzenlemeler, şarj altyapısı yatırımlarına verilen destekler ve belediyelerin sunduğu ek kolaylıklar, elektrikli araç sahipliğini cazip hale getiriyor. Ancak tüketicilerin en çok merak ettiği konuların başında elektrikli araçların içten yanmalı motorlu araçlara göre vergi avantajları ve yakıt maliyetleri geliyor.

Bu yazıda, Türkiye’de elektrikli araç teşviklerini detaylı şekilde ele alacak, benzinli ve dizel araçlarla maliyet karşılaştırmalarına değinecek ve gelecekte tüketicileri nelerin beklediğine ışık tutacağız.

Küresel Perspektifte Elektrikli Araç Teşvikleri

Dünya genelinde devletler, karbon emisyonlarını azaltmak ve sürdürülebilir ulaşımı teşvik etmek için elektrikli araçlara yönelik çeşitli teşvikler uyguluyor. Avrupa Birliği ülkeleri, ABD, Çin ve Japonya bu alanda öne çıkan bölgeler arasında.

• Avrupa Birliği: Almanya’da elektrikli araç alımında 6.000 €’ya kadar devlet desteği bulunuyor. Norveç’te ise elektrikli araçlar için ÖTV ve KDV muafiyeti uygulanıyor, otoyol geçişleri ücretsiz.

• ABD: Federal hükümet, elektrikli araç alımlarında 7.500 dolara kadar vergi indirimi sağlıyor. Ayrıca bazı eyaletlerde ek teşvikler mevcut.

• Çin: Hem devlet hem de yerel yönetimler elektrikli araçlara yönelik alım desteği, ücretsiz plaka tahsisi ve vergi indirimleri sunuyor.

Türkiye, küresel trendleri yakından takip ederek kendi mevzuatında düzenlemeler yapıyor. Özellikle 2020’den itibaren ÖTV düzenlemeleri ve yerli üretim (TOGG gibi) projelerle bu dönüşüm hız kazanmış durumda.

Türkiye’de Elektrikli Araç Teşvikleri

Türkiye’de elektrikli araçların yaygınlaşmasını destekleyen başlıca teşvikler şu başlıklarda toplanabilir:

1. ÖTV Düzenlemeleri

Elektrikli araçlarda ÖTV oranları, motor gücüne göre belirleniyor. 2023 itibarıyla geçerli olan oranlar şu şekilde:

• 160 kW altı motor gücüne sahip araçlar için: Matrah sınırına bağlı olarak %10 ila %40 arasında değişiyor.

• 160 kW üzeri motor gücüne sahip araçlar için: Matraha bağlı olarak %50 ila %60 arasında uygulanıyor.

Benzinli ve dizel araçlarda ise ÖTV oranları genellikle %80’den başlıyor ve %220’ye kadar çıkabiliyor. Bu fark, elektrikli araçların alımında önemli bir fiyat avantajı yaratıyor.

2. KDV Avantajı

Elektrikli araçlarda KDV oranı %20 olarak uygulanıyor. Bu oran benzinli ve dizel araçlarda da aynı olsa da, düşük ÖTV nedeniyle toplam maliyette KDV yükü daha az hissediliyor.

3. Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)

Elektrikli araçların MTV’si, motor silindir hacmine değil motor gücüne göre hesaplanıyor. Bu durum, özellikle yüksek hacimli benzinli veya dizel araçlara kıyasla önemli bir avantaj sağlıyor.

4. Şarj İstasyonu Teşvikleri

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, elektrikli şarj altyapısının geliştirilmesi için çeşitli destek programları yürütüyor. Özellikle 2022’de başlatılan program kapsamında girişimcilere şarj istasyonu yatırımları için hibe ve kredi desteği sağlanıyor.

5. Belediyelerin Sunduğu Kolaylıklar

Türkiye’nin bazı büyükşehir belediyeleri, elektrikli araç sahiplerine ücretsiz veya indirimli park hizmeti sunuyor. Ayrıca İstanbul ve Ankara gibi şehirlerde elektrikli araçlara özel şeritler ve trafik kolaylıkları gündemde.

6. Finansman Kolaylıkları

Bazı bankalar, elektrikli araç alımlarında düşük faizli kredi paketleri sunmaya başladı. Bu durum, tüketicilerin daha uygun şartlarla elektrikli araç sahibi olmasına katkı sağlıyor.

İçten Yanmalı Motorlarla Vergi ve Yakıt Karşılaştırması

Türkiye’de 2025 yılı ortalama yakıt fiyatları:

• Benzin: yaklaşık 45 TL / litre

• Dizel: yaklaşık 44 TL / litre

• LPG: yaklaşık 23 TL / litre

• Elektrik (ev şarjı): yaklaşık 2,5 TL / kWh

• Elektrik (hızlı şarj istasyonu): 7 – 9 TL / kWh

100 km’de ortalama tüketim maliyetleri ise şöyle oluyor:

• Benzinli araç: 7 litre × 45 TL = yaklaşık 315 TL

• Dizel araç: 5,5 litre × 44 TL = yaklaşık 242 TL

• LPG’li araç: 9 litre eşdeğeri × 23 TL = yaklaşık 207 TL

• Elektrikli araç (15 kWh / 100 km, ev şarjı): 15 × 2,5 TL = yaklaşık 37,5 TL

• Elektrikli araç (15 kWh / 100 km, hızlı şarj): 15 × 8 TL (ortalama) = yaklaşık 120 TL

Görüldüğü gibi elektrikli araçlar özellikle evden şarj edildiğinde içten yanmalı motorlu araçlara göre 5 ila 8 kat daha ucuz yakıt maliyeti sağlıyor.

1. Vergi Karşılaştırması

Türkiye’de elektrikli araçlarda vergilendirme içten yanmalı motorlara göre daha avantajlıdır.

• Elektrikli araçlarda ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) motor gücüne göre belirleniyor.

  • 160 kW altındaki araçlarda %10 ile %40 arasında değişiyor.

  • 160 kW üzerindeki araçlarda %50 ile %60 arasında uygulanıyor.

• Benzinli ve dizel araçlarda ÖTV çok daha yüksek seviyelerde. Küçük motor hacimli araçlarda %80’den başlıyor, motor hacmi büyüdükçe %220’ye kadar çıkabiliyor.

• MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) elektrikli araçlarda motor silindir hacmine göre değil, motor gücüne göre hesaplanıyor. Bu durum, yüksek hacimli benzinli veya dizel araçlara kıyasla önemli bir avantaj sağlıyor.

• KDV (Katma Değer Vergisi) her iki araç tipinde de %20 olarak uygulanıyor. Ancak elektrikli araçların düşük ÖTV’ye tabi olması nedeniyle, toplamda ödenen KDV tutarı da daha düşük oluyor.

Buradan görüldüğü üzere, elektrikli araçlarda ÖTV oranı çok daha düşük. Örneğin 1.6 litrelik bir benzinli otomobilde ÖTV %80’den başlarken, benzer güçte bir elektrikli araçta %10 seviyesine kadar düşebiliyor. Yani özetle, elektrikli araçlar hem ÖTV hem de MTV açısından içten yanmalı motorlara göre ciddi vergi avantajı sağlıyor.

2. Yakıt Maliyet Karşılaştırması

Türkiye’de 2025 yılı itibarıyla ortalama yakıt fiyatları:

• Benzin: ~45 TL/litre

• Dizel: ~44 TL/litre

• LPG: ~23 TL/litre

• Elektrik (konut tarifesi): ~2,5 TL/kWh

• Elektrik (hızlı şarj istasyonları): 7 – 9 TL/kWh

Ortalama bir aracın 100 km’de tüketimi:

• Benzinli araç: 7 litre (315 TL)

• Dizel araç: 5,5 litre (242 TL)

• LPG’li araç: 9 litre eşdeğeri (207 TL)

• Elektrikli araç (15 kWh/100 km, evden şarj): 37,5 TL

• Elektrikli araç (15 kWh/100 km, hızlı şarj): 120 TL

Sonuç olarak, elektrikli araçlar özellikle evden şarj edildiğinde içten yanmalı motorlara göre 5 ila 8 kat daha ucuz yakıt maliyeti sunuyor.

3. Yıllık Kullanım Maliyeti

Türkiye’de yıllık ortalama 15.000 km yol yapan bir sürücü için:

• Benzinli araç: ~47.000 TL

• Dizel araç: ~36.000 TL

• LPG’li araç: ~31.000 TL

• Elektrikli araç (evden şarj): ~5.600 TL

• Elektrikli araç (hızlı şarj ağırlıklı): ~18.000 TL

Aradaki fark, elektrikli araçların uzun vadede çok daha ekonomik olduğunu ortaya koyuyor.

Avrupa ile Karşılaştırma

Türkiye’deki teşvikler Avrupa ülkelerine kıyasla sınırlı olsa da, özellikle ÖTV avantajı dikkat çekiyor. Avrupa’da doğrudan nakit teşvikler daha yaygınken Türkiye, vergi indirimi ve altyapı desteği yoluyla EV kullanımını özendiriyor.

Örneğin Almanya’da 6.000 € devlet desteği ile bir araç satın alınabilirken, Türkiye’de doğrudan alım desteği yok. Ancak düşük ÖTV oranları sayesinde benzer bir fiyat avantajı yaratılıyor.

Türkiye’nin Elektrikli Araç Gelecek Planları

Türkiye’nin 2030 yılına kadar elektrikli araç sayısını ciddi oranda artırması hedefleniyor. Yerli üretim TOGG’un devreye girmesi, ithalat bağımlılığını azaltırken aynı zamanda şarj altyapısının gelişmesine de katkı sağlıyor.

Enerji Bakanlığı’nın açıkladığı hedeflere göre 2030’a kadar Türkiye genelinde 1 milyon şarj noktası kurulması planlanıyor. Bu hedef, elektrikli araçların daha erişilebilir hale gelmesini sağlayacak.

Ayrıca elektrikli ticari araçlar ve toplu taşıma çözümleriyle birlikte karbon emisyonlarının ciddi ölçüde azaltılması öngörülüyor.

Türkiye’de Elektrikli Araç Teşvikleri Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. Türkiye’de elektrikli araçlara hangi teşvikler uygulanıyor?

ÖTV indirimleri, düşük MTV, şarj altyapısı destekleri, belediyelerin sağladığı ücretsiz park kolaylıkları ve bazı bankaların düşük faizli kredi paketleri teşvikler arasındadır.

2. Elektrikli araçların ÖTV’si kaçtır?

160 kW altı araçlarda %10 ila %40 arasında, 160 kW üzeri araçlarda ise %50 ila %60 arasında değişir.

3. Benzinli araçların ÖTV’si kaçtır?

Benzinli ve dizel araçlarda ÖTV oranı genellikle %80’den başlar ve motor hacmine bağlı olarak %220’ye kadar çıkabilir.

4. Elektrikli araçlarda KDV avantajı var mı?

KDV her iki araç tipinde de %20’dir, ancak düşük ÖTV nedeniyle elektrikli araçlarda toplam KDV yükü daha az hissedilir.

5. Elektrikli araçların MTV’si nasıl hesaplanır?

Motor silindir hacmine göre değil, motor gücüne göre hesaplanır. Bu da benzinli ve dizel araçlara göre daha düşük MTV anlamına gelir.

6. Elektrikli araç almak Türkiye’de avantajlı mı?

Evet, hem düşük ÖTV hem de yakıt maliyetlerinin çok düşük olması uzun vadede ciddi avantaj sağlar.

7. Elektrikli araç şarj maliyeti ne kadar?

Evden şarj edildiğinde 100 km’de ortalama 37,5 TL, hızlı şarj istasyonlarında ise yaklaşık 120 TL’dir.

8. Benzinli araçların 100 km’de maliyeti ne kadar?

Yaklaşık 315 TL civarındadır.

9. Dizel araçların 100 km’de maliyeti ne kadar?

Yaklaşık 242 TL’dir.

10. LPG’li araçların 100 km’de maliyeti ne kadar?

Yaklaşık 207 TL’dir.

11. Elektrikli araçlar 100 km’de ne kadar elektrik harcar?

Ortalama 15 kWh enerji tüketir.

12. Türkiye’de elektrik fiyatları ne kadar?

Konut tarifesinde yaklaşık 2,5 TL/kWh, hızlı şarj istasyonlarında ise 7–9 TL/kWh arasındadır.

13. Elektrikli araçlar yıllık ne kadar yakıt tasarrufu sağlar?

Yıllık 15.000 km kullanımda benzinli araca göre yaklaşık 40.000 TL’ye yakın tasarruf sağlar.

14. Elektrikli araç almak için devlet hibesi var mı?

Şu an için doğrudan alım desteği yok, teşvikler daha çok vergi ve altyapı desteği şeklindedir.

15. Belediyeler elektrikli araçlara ne gibi kolaylıklar sunuyor?

Bazı belediyeler ücretsiz park, düşük otopark ücreti ve trafik kolaylıkları sunuyor.

16. Elektrikli araçlarda bakım maliyetleri düşük mü?

Evet, çünkü yağ değişimi gibi birçok bakım kalemi yoktur. Fren ve motor aksamı daha az yıpranır.

17. Türkiye’de şarj istasyonu sayısı ne kadar?

2025 itibarıyla 20 binden fazla şarj noktası bulunmaktadır ve sayı hızla artmaktadır.

18. Elektrikli araçlarda menzil sorunu var mı?

Yeni nesil araçlarda ortalama menzil 400-600 km arasına çıkmıştır.

19. Evde şarj etmek için özel düzenek gerekiyor mu?

Evet, ev tipi şarj ünitesi (Wallbox) kurulumu önerilir. Normal prizden de şarj edilebilir ama süre uzar.

20. Ev tipi şarj ünitesinin maliyeti nedir?

Yaklaşık 20.000 – 40.000 TL arasında değişmektedir.

21. Elektrikli araç şarj süresi ne kadar?

Ev tipi şarjda 6-10 saat, hızlı şarj istasyonlarında ise 30-60 dakika arasında tam dolum yapılabilir.

22. Türkiye’de elektrikli araç kredisi var mı?

Evet, bazı bankalar elektrikli araçlara özel düşük faizli kredi paketleri sunmaktadır.

23. Elektrikli araçlarda MTV muafiyeti var mı?

Tam muafiyet yok, ancak MTV motor gücüne göre düşük seviyelerde uygulanır.

24. Türkiye’de elektrikli araç satışları artıyor mu?

Evet, her yıl satış rakamları katlanarak artıyor. 2025’te pazar payı %10’un üzerine çıktı.

25. Elektrikli araçlarda ÖTV indirimi devam edecek mi?

Şu anda yürürlükte, ancak ileride oranlarda değişiklik yapılabilir.

26. Elektrikli araçlarda çevresel teşvikler var mı?

Dolaylı olarak var, çünkü düşük karbon salınımı sayesinde şehir içi kullanımda destekleniyor.

27. TOGG için özel teşvikler var mı?

Yerli üretim olması sebebiyle ÖTV avantajı ve devlet destekli şarj altyapısı planlarıyla öne çıkıyor.

28. Elektrikli araç bataryası değiştirmek pahalı mı?

Evet, maliyeti yüksek olabilir ancak batarya ömürleri 8-10 yıl arasında değişmektedir.

29. Elektrikli araçlarda ikinci el piyasası oluştu mu?

Evet, giderek genişleyen bir ikinci el piyasası oluşmaktadır.

30. Elektrikli araç vergileri gelecekte artar mı?

Kullanım yaygınlaştıkça oranlarda artış olabilir, ancak şu an avantajlı durumdadır.

31. Elektrikli araçların sigorta maliyetleri nasıl?

Benzinli araçlara göre biraz daha yüksek olabilir, ancak bu fark giderek azalıyor.

32. Elektrikli araç sahipleri otoparkta indirim alıyor mu?

Evet, bazı belediye otoparklarında ücretsiz veya indirimli park hakkı sağlanıyor.

33. Elektrikli araçların performansı nasıldır?

Anında tork ürettiği için benzinli araçlardan daha hızlı hızlanır.

34. Elektrikli araçlarla uzun yol yapılabilir mi?

Evet, şarj istasyonlarının yaygınlaşmasıyla uzun yolculuklar mümkündür.

35. Elektrikli araçların garantisi kaç yıl?

Çoğu üretici 3-5 yıl araç, 8 yıl batarya garantisi sunmaktadır.

36. Elektrikli araçlarda bakım aralığı nasıldır?

Benzinli araçlara göre daha seyrektir, yılda 1 kez genel bakım önerilir.

37. Elektrikli araç şarjı için devlet desteği var mı?

Şarj istasyonu yatırımlarına yönelik hibe ve teşvikler mevcuttur.

38. Elektrikli araçlarda muayene ücreti farklı mı?

Hayır, muayene ücretleri diğer araçlarla aynıdır.

39. Elektrikli araçlar HGS ve OGS’de indirimli mi?

Bazı bölgelerde dönemsel olarak indirim veya muafiyet uygulanabiliyor.

40. Elektrikli araçların sigorta primleri neden yüksek?

Yeni teknoloji olmaları ve batarya maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle sigorta şirketleri daha temkinli davranıyor.

41. Türkiye’de elektrikli araç şarj ağları kimlere ait?

ZES, Sharz.net, Eşarj gibi özel firmalar ve bazı enerji şirketleri tarafından işletilmektedir.

42. Elektrikli araçlar için otoyollarda ayrıcalık var mı?

Henüz özel bir şerit yok, ancak gelecekte gündeme gelebilir.

43. Elektrikli araçlar şehir içi trafiğe avantaj sağlıyor mu?

Bazı belediyeler elektrikli araçlara özel park alanları ve trafik kolaylıkları sunuyor.

44. Elektrikli araçların ikinci elde değer kaybı yüksek mi?

Şu an için evet, ancak talep arttıkça bu fark azalacaktır.

45. Elektrikli araç bataryası devlet tarafından destekleniyor mu?

Şu an için doğrudan destek yok, ancak yerli batarya üretimi için yatırım planları bulunuyor.

46. Elektrikli araç kullanıcıları için vergi teşvikleri uzun vadede devam eder mi?

Kademeli olarak azaltılabilir, fakat şu an için tüketiciyi teşvik edecek düzeyde tutulmaktadır.

47. Elektrikli araçlarda hurda teşviki var mı?

Henüz özel bir hurda teşviki uygulanmamaktadır.

48. Elektrikli araç sahipleri ücretsiz şarj hakkına sahip mi?

Bazı markalar araç satışıyla birlikte ücretsiz şarj paketi sunmaktadır.

49. Elektrikli araçlarda ithalat vergisi var mı?

Evet, ancak yerli üretim TOGG gibi modellerle bu maliyet azalıyor.

50. Türkiye’de elektrikli araçların geleceği nasıl görünüyor?

Vergi avantajları, düşük yakıt maliyetleri ve gelişen altyapı sayesinde elektrikli araçların pazar payı hızla artacaktır.

Türkiye’de elektrikli araç teşvikleri, özellikle vergi düzenlemeleri ve şarj altyapısına verilen desteklerle giderek daha cazip hale geliyor. ÖTV ve MTV avantajları, düşük yakıt maliyeti ve belediyelerin sağladığı kolaylıklar, elektrikli araçların önümüzdeki yıllarda daha hızlı yaygınlaşacağını gösteriyor.

İçten yanmalı motorlarla yapılan maliyet karşılaştırması, elektrikli araçların uzun vadede çok daha ekonomik olduğunu ortaya koyuyor. Avrupa’daki uygulamalara kıyasla doğrudan alım desteği eksik olsa da, Türkiye’nin 2030 vizyonu bu açığın zamanla kapanacağını gösteriyor.

Kısacası, elektrikli araçlar artık yalnızca çevre dostu bir seçenek değil; aynı zamanda tüketiciler için ekonomik bir tercih haline gelmiş durumda.